Erfgoeddag Wevelgem
Op zondag 22 april 2012 ging in Wevelgem de erfgoeddag door in de villa ‘La Roseraie’.
Deze villa werd ingericht door de Kunstwerkstede De Coene. Een gedeelte van de inrichting is nog bewaard (traphall, lambriseringen, luster,…). Dit gedeelte was dan te bezichtigen, samen met een kleine tentoonstelling over de firma De Coene.
Lezing Oostende
Op donderdagavond 2 februari 2012, hebben wij in het vergaderlokaal van Royal North Sea Yacht Club Oostende, Montgomerykaai 1, 8400 Oostende, voor de serviceclub de FIFTY ONE CLUB OOSTENDE een lezing over het De Coenemeubeldesign gehouden. De lezing legde het accent op de meubelen en de interieurs die door de firma De Coene in Oostende werden gerealiseerd of met Oostende verband hadden.
VIER-StukkenvanMensen-Noël Hostens brengt de dealers een art deco De Coene zetel
http://www.vier.be/stukkenvanmensen
Deze week in Stukken van Mensen
Johan verkoopt een litho van Peter Blake, uitgebracht in 2011 voor de 125ste verjaardag van Coca Cola. Peter Blake zijn bekendste werk is ongetwijfeld het hoesontwerp voor de elpee Sgt. Pepper’s Lonely Hearts Club Band van The Beatles en is vandaag de dag één van de belangrijkste vertegenwoordigers van de popart in Engeland. Noël Hostens brengt de dealers een art deco De Coene zetel. Jeroen is taxidermist en heeft een zelfgemaakt kunstwerk in de aanbieding. Een mysterieus object met schedels van neushoornvogels. Sven en Ronny verkopen een design salontafel van Christian Krekels.
Stukken van Mensen, elke dinsdag 8 maart 2016 om 21u30
Heruitzending op zondag 13 maart 2016 om 19 u30
Geschiedenis van de De Coenezetel, Mr Buyse, Sint-Martens-Latem, Châlet de Deurle
MUDEL-BIETENOOGST-125 JAAR (1890-2015)- EMILE CLAUS (1849-1924)-XAVIER DE COCKLAAN-SINT-MARTENS-LATEM-DE PAX-HET CHALET DE DEURLE-DE RIVA-DEURLE-EVENEMENT-ZONDAG 20 SEPTEMBER 2015-MUSEUM VAN DEINZE EN DE LEIESTREEK-DE COENE-INTERIEUR-JAREN ‘30
Zondag 20 september 2015 wordt het 125 jarig bestaan van het schilderij BIETENOOGST van kunstschilder Emile CLAUS met een passend evenement door het Museum van Deinze en de Leistreek gevierd. Emile Claus, de kunstschilder die in Sint-Eloois-Vijve in 1849 werd geboren en in Astene in 1924 is overleden, plaatste 125 jaar geleden zijn schildersezel aan de Xavier De Cocklaan te Deurle-Sint-Martens-Latem. Het landschap dat Emile Claus daar toen zag was bijna volkomen identiek aan wat men er vandaag kan zien, met onder andere een partij bieten. Hij schilderde de boerenmensen die de bieten aan het oogsten waren. Dit grote schilderij uit 1890 werd BIETENOOGST genoemd en is nu het pronkstuk van de collectie van het Museum van Deinze en de Leiestreek.
Naar aanleiding van dit evenement zijn op de site aan de Xavier De Cocklaan een drietal feesttenten gebouwd om de bezoekers van een performance te laten genieten en er ook aan deel te nemen. Immers men zal er zich kunnen omkleden in de stijl van de boerenmensen van 125 jaar geleden en zelf kunnen helpen de bieten die er dit jaar zijn gegroeid, te oogsten.
Na 25 jaar zijn er op de site opnieuw gebouwen te zien, weliswaar onder de vorm van tijdelijke feesttenten. Immers in 1990 is op deze plaats de feestzaal, RIVA-DEURLE genaamd, afgebrand. Deze feestzaal was gedurende meer dan 30 jaar gekend om er onder andere na een daguitstap met de bus de avond nog gezellig door te brengen. Het beeld van de RIVA-DEURLE met zijn jaren zestig look en met bussen op de parking staat nog van velen in het geheugen gegrift. Eén zwart-wit foto hiervan konden wij van de gemeente Sint-Martens-Latem ontvangen.
Maar reeds in de jaren twintig werd op die plaats een villa gebouwd die in de art-deco-modernistische stijl was ontworpen. Aan de villa werd toen de naam PAX gegeven. De eigenaar J. CORTEN heeft de villa als ‘Café-Restaurant’ in de jaren twintig en het begin van de jaren dertig uitgebaat. Het ontwerp van de villa vertoonde veel gelijkenis met de villa en de polykliniek van dokter Adriaan MARTENS, ontworpen in dezelfde periode door de gekende Belgische architect Henry van de Velde. Deze beide geklasseerde gebouwen staan slechts een paar honderd meter van de site, langs dezelfde baan richting Deinze.
In de jaren dertig heeft de toenmalige eigenaar ‘M. Buyse’ het interieur door de KORTRIJKSE KUNSTWERKSTEDE GEBROEDERS DE COENE laten inrichten. De villa werd als café-restaurant uitgebaat en kreeg de naam CHALET DE DEURLE.
Van het interieur zijn oude zwart-wit foto’s bekend waarop een gedeelte van het De Coene-interieur is te zien. De Coene heeft er de laat-art-deco-modernistische stijl, van circa 1937, gehanteerd. De meubelen werden in geceruseerde eik uitgevoerd. Op de foto’s bemerken wij zetels, ronde tafels, een toog, barkrukken… Een van de zetels die er oorspronkelijk stonden is bewaard en is op de typische De Coenewijze voorzien van kentekens. Op de onderkant van de zitting van deze zetel is het dubbele BRANDMERK van de firma De Coene aangebracht; een gestileerde eikel en DE COENE Frs, MODELE DEPOSE. Maar ook is op de typische De Coenewijze de naam van de koper ‘M. Buyse’ geschreven.
Van dit model van zetel is in de De Coene-archieven een zeldzame prachtige aquarel (petit fauteuil) bewaard in het De Coene-aquarellenalbum PROJETS SPECIAUX.
De zetels werden gebogen uitgevoerd. Het buigen van grote multiplexplaten was in de jaren dertig een zeer vooruitstrevende techniek die enkel de firma De Coene perfect beheerste. Hiervoor was De Coene in de jaren dertig wereldwijd bekend.
Op de wereldtentoonstelling van 1937 in Parijs waren in het Belgische paviljoen verschillende ensembles van de firma De Coene uit Kortrijk te zien. Onder andere was er een leefruimte in de laat-art-deco-modernistische stijl en in geceruseerde eik uitgevoerd, te zien. Een afbeelding van deze leefruimte heeft de gekende Franse kunsthistorica Anne BONY in haar boek ‘Meubles et Decors des Années 40’ van november 2002 op pagina 141 afgedrukt. De foto werd door de Stichting De Coene, vzw, aan Anne BONY bezorgd. Deze foto geeft een beeld van hoe men de moderne levenswijze van het einde van de jaren dertig vorm gaf en die ook in het ‘Châlet de Deurle’ door de firma De Coene werd toegepast. Vermoedelijk was het de De Coenetopdesigner Paul VANDENBULCKE (1916-1974) die, in samenwerking met Arthur DELEU (1884-1966), het ontwerp van dit interieur heeft gemaakt. Immers toen in 2010 de inboedel van de weduwe van Paul Vandenbulcke, Fernande HAGE, werd geïnventariseerd, was de tafel, in geceruseerde eik, van de Expo van Parijs uit 1937 erbij.
Van de uitbating van het café-restaurant ‘Châlet de Deurle’ van vóór W.O.II is voorlopig weinig geweten. Voor de uitbating vanaf 1945 zijn wij door Mevrouw Christine DUMORTIER uit Moeskroen op de hoogte gebracht van het reilen en zeilen van het ‘Châlet de Deurle. Immers haar ouders Charles DUMORTIER-Marie MESTDAGH runden vóór W.O. II het café-restaurant ‘Châlet du Pottelberg’ te KORTRIJK op de Pottelberg, op de baan naar Moeskroen. Door de bombardementen op Kortrijk op het einde van W.O. II werd hun zaak beschadigd en moest worden afgebroken. Dit ‘Châlet du Pottelberg’ was op bijna identieke wijze als het ‘Châlet de Deurle’ door de firma De Coene op het einde van de jaren dertig ingericht. De familie Dumortier-Mestdagh nam in 1945 ‘Châlet de Deurle’ over en bracht de De Coenemeubelen van Kortrijk naar Deurle, zodat men de zaak met meerdere zitplaatsen kon uitbreiden. De meubelen uit Kortrijk werden door de firma De Coene op hun typische wijze met de naam van de Kortrijkse eigenaar van ‘Châlet du Pottelberg’, ‘M. Truffaut’, getekend.
Mevrouw Christine DUMORTIER heeft verschillende zwart-wit foto’s bewaard van toen haar ouders het ‘Châlet de Deurle’ van 1945 tot 1956 hebben uitgebaat. Men kan op de foto’s bemerken hoe prachtig de tuin was met zicht op het winterlandschap aan de Leie in 1950 aldaar. Toen haar ouders hun activiteit in Deurle beëindigden werden de losse meubelen, de zetels en de bijzetstoeltjes, naar Moeskroen overgebracht, waar zij toen woonden.
Vermoedelijk is de toog van De Coene nog een langere tijd in Deurle in het interieur gebleven. Misschien zijn ook een aantal losse meubelen, zoals ronde tafels en barkrukken, in Deurle gebleven.
De zaak werd in 1956 door de brouwerij RIVA, van Maurice DE SPLENTER, Wontergemstraat, te Dentergem, overgenomen. In het gemeentehuis van Sint-Martens-Latem zijn de plannen bewaard van de uitbreidingsaanvraag uit 1969. Het was architect Joost VROMMAN (1929-2011) uit Wingene die de plannen ‘Uitbreidingswerken Drankgelegenheid RIVA’ heeft opgemaakt. Door de uitbreiding heeft het gebouwencomplex het uitzicht van een jaren vijftig-zestig ontwerp gekregen. Ook het gebruik van het nieuwe lettertype, ‘Riva’, en de kleuren van de beschildering maakten het uitzicht hedendaagser.
Maar bij deze restyling was het mogelijk dat in het oude gedeelte nog De Coene-elementen bewaard zijn gebleven, misschien zelfs tot aan de brand in 1990.
Misschien zijn bij particulieren nog foto’s van zowel de PAX, later het CHALET DE DEURLE en uiteindelijk de RIVA-DEURLE bewaard gebleven, waarop zowel het exterieur als het interieur uit de verschillende perioden, van de jaren twintig tot de jaren tachtig, is te zien. Misschien zijn De Coenemeubelen van de jaren dertig reeds vóór de brand in 1990, wegens herinrichting, op andere plaatsen terecht gekomen en nog bewaard. De De Coenemeubelen zijn onder andere herkenbaar door stempels, brandmerken en geschreven namen en cijfers die op de onderkant of de rugzijde van de meubelen zijn te zien. Ook verhalen over deze drie interieurs hadden wij graag ontvangen.
Wanneer men nu op deze locatie voorbijkomt, is er niets dat aan dat rijke verleden herinnert. Op een virtuele wijze pogen wij dat prachtige erfgoed te reconstrueren.
Wij wensen iedereen op voorhand te bedanken die in grote of kleine mate een bijdrage kan leveren.
De inhoud van deze tekst konden wij opmaken dankzij de medewerking van verschillende personen en instellingen.
-Het Museum van Folklore te Moeskroen, conservatrice Madame Véronique Van de Voorde.
-Madame Christine Dumortier uit Moeskroen, dochter van de uitbaters Monsieur et Madame Charles Dumortier-Marie Mestdagh.
-De Heer Albert Haelemeersch uit Sint-Martens-Latem.
-Het Museum van Deinze en de Leiestreek, conservator Mevrouw Trui Galle.
-Het gemeentebestuur van Deinze.
-Het gemeentebestuur van Sint-Martens-Latem.
-Het team van tv VIER.
-De Erfgoedbank Leie-Schelde.
-De Familie van de Heer Maurice De Splenter, voormalig zaakvoerder van Brouwerij Riva in Dentergem.
-De Stichting De Coene, vzw.
Aanvullingen, opmerkingen en suggesties zijn steeds welkom.
Hopende u hiermede van dienst te zijn geweest, danken wij bij voorbaat voor uw constructieve medewerking,
met de meeste hoogachting,
Noël Hostens, Ingenieur-architect,
Onderzoeker De Coene meubeldesign Kortrijk 1900-1975,
Oostnieuwkerksesteenweg 14, 8800 Roeselare
Tel. & Fax:00 32 (0) 51/ 20 88 97; GSM: 00 32 (0) 496/ 259 169;
E-mail: hostens.noel@skynet.be
Website: www.decoeneartvillage.be of www.decoeneartvillage.org
P.S.: meer informatie over het onderzoek van het De Coene meubeldesign kan u vinden via “google” ; “yahoo” of “search.msn” door “noel hostens” in te tikken.
Het erfgoed van de designmeubelfirma De Coene uit Kortrijk (1900-1975) wensen we verder in kaart te brengen. Een gedeelte van het onderzoekswerk is nu reeds op de website http://www.decoeneartvillage.be te zien. De Coene meubelen werden via hun toonzalen van Brussel, Luik, Namen, Antwerpen, Gent en Kortrijk verkocht. Ze zijn te herkennen aan identificaties die soms op de sleutels, de rugzijde van de kasten of de onderkant van de laden zijn aangebracht. Naar schatting is reeds de helft van dit erfgoed geïnventariseerd. In hoofdzaak ontbreken nog gegevens uit de periode 1900-‘25 (art-nouveau, arts and crafts, neo-stijlen) en uit de periode 1925-‘50 (art-deco). De kennis vervat in het ontwerpen en produceren van deze meubelen (o.a. eetkamers, slaapkamers, bureaus…) willen we voor de volgende generaties bewaren.
U kan ons helpen door foto’s, tekeningen, toonzaalfoto’s, catalogi, documenten… van De Coene meubelen te mailen, op te sturen, te faxen… naar Hostens Noël, Oostnieuwkerksesteenweg 14, 8800 Roeselare, Telefoon en Fax: 00 32 (0)51/ 20 88 97; GSM: 00 32 (0) 496 259 169; E-mail: hostens.noel@skynet.be